【პროფილი】
ტოკიოს ხელოვნების უნივერსიტეტის მუსიკალური უმაღლესი სკოლისა და იგივე უნივერსიტეტის დასრულების შემდეგ, სწავლა გააგრძელა ზალცბურგის მოცარტეუმის ხელოვნების უნივერსიტეტში. ვიოტის საერთაშორისო მუსიკალური კონკურსის ლაურეატი, ნიდერლანდების მუსიკალური სესიის დროს დონემუსის შესრულების პრიზის მფლობელი, ვენის თანამედროვე ავანგარდული ხელოვნების ორგანიზაცია TAMAMU-სგან თანამედროვე ხელოვნების სპეციალური პრიზის მფლობელი, კანტუს საერთაშორისო მუსიკალური კონკურსის გამარჯვებული და მრავალი სხვა ჯილდოს მფლობელი. ბოლო წლებში მიიღო იაპონიის საგარეო საქმეთა მინისტრის ჯილდო და მესამე ტანედა სანტოკას პრიზი. სიგნაგის ქალაქის საპატიო მოქალაქის წოდება მიენიჭა. ლეგენდარული ქართველი კომპოზიტორი ვაჟა აზარაშვილი მას მიანიჭა უფლებამოსილება მისი ნამუშევრების საავტორო უფლებების მართვაზე მთელ მსოფლიოში. იყო შობი აკადემიის უნივერსიტეტის მოწვეული ასოცირებული პროფესორი და უენო აკადემიის უნივერსიტეტის მოწვეული პროფესორი, ასევე იოკოჰამას სიმფონიეტას აღმასრულებელი დირექტორი და იაპონიის ჰონგ კონგის მუსიკალური ასოციაციის (ჰონგ კონგი) პრეზიდენტი. მისი ხელმძღვანელობით მრავალი პიანისტი და საერთაშორისო კონკურსების ლაურეატი აღიზარდა.
―― როგორ გაიცანით საქართველო?
უსუი ტოშიკი:
სკოლაში სწავლის დროს, “გრუზიის სამხედრო გზა” ხშირად გვესმოდა და ყოველთვის მაინტერესებდა. 2015 წელს, როდესაც ჩემი მეგობარი საქართველოში გადავიდა სამუშაოდ, გადავწყვიტე, რომ ეს გზა მენახა. ასე დაიწყო ჩემი კავშირი საქართველოსთან.
მე ვარ იოკოჰამას სიმფონიეტას ორკესტრის წარმომადგენელი, რომლის მუსიკალური დირექტორიც არის მსოფლიოში ცნობილი დირიჟორი კაზუკი იამადა. ის ბერლინში ცხოვრობს. ცნობილია, რომ იამადა დირიჟორობას ვაჟა აზარაშვილის “უსიტყვო სიმღერას” ავსტრიის ავიახაზების თვითმფრინავში მოსმენის შემდეგ გადაწყვიტა. 20 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში ცდილობდა მასთან დაკავშირებას. ბოლოს, ჩემი პირველი ვიზიტის დროს, ეს შევძელით. ეს მომენტი დღემდე მახსოვს.
―― როგორი ურთიერთობა გქონდათ ბატონ ვაჟა აზარაშვილთან?
უსუი ტოშიკი:
აზარაშვილთან პირველი შეხვედრა ვასო გოდზიაშვილის პარკში შედგა, სადაც იაპონელთა მემორიალიც მდებარეობს. მემორიალის წინ შევხვდით. სიმართლე რომ ვთქვა, სანამ საქართველოში ჩამოვიდოდი, აზარაშვილზე ბევრი არაფერი ვიცოდი. თუმცა, როდესაც მასთან საუბარი დავიწყე, მისი მუსიკის მელოდიები სრულად ემთხვეოდა და დიდი პოტენციალი ვიგრძენი. დარწმუნებული ვიყავი, რომ მისი ნამუშევრები იაპონიაშიც და მსოფლიოშიც დაფასდებოდა.
ამის შემდეგ, რამდენიმე თვეში ერთხელ, საქართველოში ვსტუმრობდი და კონცერტებზე აზარაშვილის ნამუშევრებს ვასრულებდით. ჩვენ ერთად ვსვამდით ღვინოს სხვადასხვა სუფრაზე და ვამყარებდით ურთიერთობას. ყოველ ჯერზე ვრწმუნდებოდი, რომ აზარაშვილის ნამუშევრები იაპონელებს აუცილებლად მოეწონებათ და მომავალ თაობებსაც დარჩება.
აზარაშვილის “უსიტყვო სიმღერა” და “ნოქტურნი” უკვე მიღებულია არა მხოლოდ იაპონელების, არამედ მსოფლიო ხალხის მიერ. ზოგიერთი ნამუშევარი კი ბავშვებმაც კი შეუძლიათ შეასრულონ, ამიტომ ვფიქრობ, რომ მისი პოპულარობა კიდევ უფრო გაიზრდება. აზარაშვილთან საუბრისას გავიგე, რომ მისი საავტორო უფლებები ჯერ კიდევ საბჭოთა კავშირის დროიდან არ იყო მოწესრიგებული. ამიტომ, იაპონურმა მხარემ ყველა საჭირო პროცედურა დაასრულა.
როდესაც სხვადასხვა თემებზე ვსაუბრობდით, მე შევთავაზე საავტორო უფლებების მართვა. ერთ დღეს, როდესაც ერთად ვსვამდით ღვინოს საქართველოს ღვინის მარანში, აზარაშვილმა მითხრა: “მჯერა შენზე და ყველაფერს გენდობი”. იმ დროს იქ იყო საბერძნეთის ელჩიც და ჩვენ ორივემ ხელი მოვაწერეთ დოკუმენტებს. მე საავტორო უფლებების მართვაში არ ვარ გამოცდილი, ამიტომ კვლევის შემდეგ, დახმარება ვთხოვე იაპონიის უმსხვილეს გამომცემლობას, ზენონ მუსიკალურ გამომცემლობას.
―― შეგიძლიათ გვიამბოთ თქვენს მუსიკალურ მოღვაწეობაზე საქართველოში და თქვენს შთაბეჭდილებებზე საქართველოს მუსიკალური კულტურის შესახებ?
უსუი ტოშიკი:
როდესაც იაპონიაში კლასიკური მუსიკა შემოვიდა, საქართველოში მოღვაწეობდა პიანისტი ალექსანდრე ჩერეპნინი. ჩერეპნინი ხელმძღვანელობდა იაპონიის ბევრ კომპოზიტორს, მათ შორის აკირა იჰუკუბეს და დიდი წვლილი შეიტანა. ამ ისტორიას ძალიან ცოტა იაპონელი იცნობს. თუმცა, ჩერეპნინის დიდი გავლენის ქვეშ მყოფი იაპონელი კომპოზიტორების ნამუშევრების საქართველოში შესრულება მნიშვნელოვანია.
მსოფლიოში მრავალი წარმატებული ქართველი არტისტი მოღვაწეობს. როდესაც საქართველოს რეგიონულ ქალაქებში კონცერტებს მართავენ, ხშირად გაოცებულნი ვართ ახალგაზრდა შემსრულებლების პოტენციალით. საბჭოთა პერიოდის და თანამედროვე დასავლური სისტემების წარმატებული კომბინაცია ხელს უწყობს ნიჭის განვითარებას საქართველოში.
―― სამწუხაროდ, ბატონი აზარაშვილი გარდაიცვალა, როგორ გეგმავთ მომავალში თქვენი საქმიანობის გაგრძელებას იაპონიასა და საქართველოს შორის?
უსუი ტოშიკი:
პირველ რიგში, ეს ძალიან ანალოგურია, მაგრამ საქართველოში ყოფნის დროის გაზრდაა. შემდეგ, სხვადასხვა ადამიანებთან შეხვედრა და მსოფლიოში უცნობი ქართველი შემსრულებლების გაცნობა. ბატონი აზარაშვილიც და საქართველოში შეხვედრილი ადამიანები, ყოველთვის შემთხვევითობის შედეგად შევხვედრივართ. საქართველოში ხშირად ხდება ისე, რომ გეგმების გარეშე ყველაფერი თავისით ეწყობა და ეს ძალიან მიკვირს. ეს არის ქართული სტილი. ამგვარად, ადამიანებთან ურთიერთობას გავაგრძელებ და მომავალშიც საქართველოში წრეს გავაფართოვებ. ასევე, ბატონ აზარაშვილთან დაკავშირებული პუბლიკაციაც გავაგრძელებ.
